XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
- Hortaz, dena da gramatika analogian. Baina hori egia izanik ere, berehala erantsi behar dugu, dena den, sorturiko forma hori hizketari bakarrik dagokiola, hiztun bakartu baten noizean behingo ekintza baita.
Hain zuzen arlo horretan, eta hizkuntzaz kanpo, komeni zaigu fenomenoari atxikitzea. Halere, bi gauza bereizi behar dira: 1. forma sortzaileen arteko erlazioa ulertzea. 2. erkaketak iradokitzen duen emaitza, hots, hiztunak, bere pentsamendua adierazteko, esan duen forma berria.
Analogiak, beraz, hizkuntza eta hizketa bereizten erakusten digu (ik. 44. orr. eta hh.); bigarrena
Forma baten sortzea baino lehen, beti, hizkuntzaren altxorrean ezarritako materialen konparazio oharkabea gertatu behar da (altxor horretan, forma sortzaileak erlazio sintagmatikoen eta asoziatiboen arabera daude antolatuak).
Hortaz, forma berria agertu deino, betea zegoen fenomenoaren zati oso bat. Mintzairak, etengabe, datozkion banakoak deskonposatzen ditu, eta ohiko erabileraren arabera hitz egiteko ahalbideak ez ezik, analogiaz ager daitezkeen forma guztienak ere barnean ditu. Hortaz, uste okerra da pentsatzea forma bat sortzeko prozesua hura agertu denean hasi dela, osagaiak lehenagotik baitzeuden.
Asma dezakegun hitz bat,
Laburbilduz, analogia, berez, interpretazioaren fenomenoaren alderdi bat,
Analogiaren izaera hori dela eta, bi oharpen egin ditzakegu, erabat arbitrario eta erlatiboki arbitrarioari buruz dugun ikuspegia baieztatzen dutenak (ik. 166. orr. eta hh.).
1. Hitzen sailkapena, haiek duten beste hitz batzuk sortzeko ahalmenaren arabera egin liteke.